Το Πρωτόκολλο της Κερκύρας στη Σύγχρονη Πραγματικότητα
Δρ. Θαλής Μυλωνάς
Δικηγόρος- Διεθνολόγος
Πρόεδρος του Ινστιτούτου
Διαβαλκανικών Σχέσεων
Η νομική τεκμηρίωση του θέματος περί της ισχύος ή όχι του πρωτοκόλλου της Κέρκυρας
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας είναι μια πολυμελής διεθνή συμφωνία η οποία προέκυψε από : τους νικηφόρους αγώνες των Βορειοηπειρωτών και την ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Β. Ηπείρου
Υπεγράφη στις 17 Μαϊου 1914 στην Κέρκυρα από:
Τις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις Αυστροουγγαρία, Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία , Ρωσία και τη Διεθνή Επιτροπή Ελέγχου μαζί με τους εκπροσώπους Αλβανίας και Βορειοηπειρωτών
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας είναι έγκυρο και ισχυρό μέχρι σήμερα γιατί, μια πολυμελής διεθνής συμφωνία καταργείται σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν:
Έχει υπάρξει νεώτερη συμφωνία. Έχει επέλθει η πλήρωση όρου ή της προθεσμίας.
Υπάρχει πρόβλεψη για ημερομηνία λήξης και τέλος υπάρχει νόμιμη καταγγελία και σχετική αναγγελία στον ΟΗΕ, γεγονός που δεν υπήρξε
Διεθνείς Νομικές Υποχρεώσεις της Αλβανίας
Η Αλβανία με την υπογραφή και αποδοχή της του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας,
ανέλαβε διεθνείς νομικές υποχρεώσεις και εγγυήθηκε το σεβασμό και την εφαρμογή
του, σύμφωνα με τους διεθνείς συμβατικούς και εθιμικούς κανόνες (pacta sunt servanda)
Τα δικαιώματα των Βορειοηπειρωτών τα οποία συνθέτουν το καθεστώς της αυτονομίας
Τα δικαιώματα της Ελληνικής μειονότητας στη Β. Ήπειρο των δύο μεσημβρινών Νομών στους οποίους υπάγονται οι επαρχίες Αγίων Σαράντα, Δέλβινου, Αργυροκάστρου, Τεπελενίου, Πρεμετής κ.α.
Τοπική αυτοδιοίκηση και οργάνωση της περιοχής κατ’ αναλογία του πληθυσμού
Ελεύθερη άσκηση της ορθοδόξου θρησκευτικής πίστεως. Αναγνώριση ως επίσημης της Ελληνικής γλώσσας . Διατήρηση των Ελληνικών Κοινοτήτων, Ιδρυμάτων και της περιουσίας τους
Ελεύθερη εκπαίδευση με ιδιωτικά σχολεία στην Ελληνική γλώσσα
Συγκρότηση τοπικής χωροφυλακής από τον αυτόχθονα πληθυσμό,
Τελωνείων , δικαιοσύνης κ.τ.λ.
Εγγυήτριες της Αυτονομίας της Β.Η. οι Μεγάλες Δυνάμεις ,οι οποίες ίδρυσαν την Αλβανία
Το καθεστώς της Αυτονομίας εγγυήθηκαν και οι Δυνάμεις που ίδρυσαν την Αλβανία στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου το 1913, σύμφωνα με το άρθρο 13 του πρωτοκόλλου της Κέρκυρας ,δηλαδή:
Η Γερμανία
Η Τουρκία
Η Αυστρία
Η Ουγγαρία
Η Γαλλία
Η Μεγάλη Βρετανία
Η Ιρλανδία
Η Ρωσία
Η Αλβανία στην ΚΤΕ
Η Αλβανία, προκειμένου να γίνει μέλος της Κοινωνίας Των Εθνών, στις 2/10/1922 ενώπιον της Γ.Σ. της, προέβη σε δήλωση με την οποία ανέλαβε τη διεθνή υποχρέωση και εγγυήθηκε να σεβαστεί και να διασφαλίσει τα μειονοτικά δικαιώματα της Ελληνικής μειονότητας
Το Κείμενο της Δήλωσης της Αλβανίας στην Κοινωνία Των Εθνών
Το άρθρο 1 της δήλωσης της Αλβανίας ορίζει:
«Αι εν τη παρούσα (δήλωση) περιεχόμεναι διατάξεις θέλουσι αναγνωριστεί ως θεμελιώδεις νόμοι εν Αλβανία και ότι ουδείς νόμος, ουδείς κανονισμός, ουδεμία επίσημος ενέργεια θα είναι εις σύγκρουσιν προς τας διατάξεις ταύτας και ούτε θα υπερισχύσωσι τούτων, ούτε τώρα ούτε εις το μέλλον»
Η Υποχρέωση της Αλβανίας σύμφωνα με τη Δήλωση της στην Κ.Τ.Ε.
Η υποχρέωση της Αλβανίας έχει επαυξημένη διεθνή νομική ισχύ δηλαδή υποχρεωτικής
εφαρμογής (jus gogens) και υπερισχύει έναντι οιουδήποτε εσωτερικού της νόμου ή
κανόνα.
Επομένως, ο τελευταίος νόμος για τη νέα Διοικητική Διαίρεση είναι παράνομος και
ανίσχυρος
Το άρθρο 7 της Δήλωσης της Αλβανίας στην Κ.Τ.Ε.
Στο άρθρο 7 της Δήλωσης της Αλβανίας ορίζεται ότι:
«Εν περιπτώσει διχογνωμίας εις ζητήματα νομικά ή πραγματικά αφορώντα εις τα άρθρα ταύτα, μεταξύ της Αλβανίας και μιας οιασδήποτε των Δυνάμεων, μέλους της ΚΤΕ, θα έχει διεθνή χαρακτήρα και θα υποβάλλεται, εάν το ζητήσει το έτερον μέρος, εις το Διαρκές Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης».
Αυτές οι υποχρεώσεις της απέναντι στην ΚΤΕ εκχωρήθηκαν στον ΟΗΕ, σύμφωνα με την από το 1945 Απόφασή της.
Η Αλβανία δε σεβάστηκε την εφαρμογή των διεθνών της υποχρεώσεων
Με την τροπολογία του Συντάγματός της
Παραβίασε το Πρωτόκολλο της Κερκύρας.Κατάργησε το δικαίωμα της Ελληνικής Ορθόδοξης μειονοτικής κοινότητας να έχει Ελληνικά σχολεία με συνέπεια, τον 1925 λειτουργούσαν 78, το 1932 10 και το 1933 δε λειτούργησε κανένα Ελληνικό σχολείο στην Αλβανία.
Οι Βορειοηπειρώτες διαμαρτυρήθηκαν έντονα γι’ αυτή την παραβίαση, πλην όμως η Αλβανία αρνήθηκε να συμμορφωθεί με τις συμβατικές της υποχρεώσεις.
της Αλβανίας Διαβήματα των Ελλήνων για τις παραβιάσεις
Οι Έλληνες με 30,000 υπογραφές απηύθυναν στις 21/1/1934 αναφορά προς τον Γ.Γ. της Κ.Τ.Ε. στη Γενεύη, για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων από την Αλβανική κυβέρνηση,
η οποία απάντησε με ψευδείς ισχυρισμούς
Ο εκπρόσωπος της Ελλάδος στη Χάγη υπέβαλε σχετικό εμπεριστατωμένο υπόμνημα στο Διαρκές Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης. Το Δικαστήριο δικαίωσε τις Ελληνικές θέσεις.
Το Διαρκές Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης προχώρησε στην εκδίκαση της υπόθεσης των παραβιάσεων κατ΄αντιδικία, δικαίωσε την Ελληνική θέση και υποχρέωσε την Αλβανική κυβέρνηση :
Να αναλάβει τα αναγκαία μέτρα για την ανοικοδόμηση και συντήρηση των αφιερωμένων στην Χριστιανική λατρεία, στην εκπαίδευση, στα σχολεία και την αγαθοεργία
να εξασφαλίσει την ίση μεταχείριση όλων των μειονοτήτων και να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας και μάλιστα, με την εγγύηση της Κ.Τ.Ε.
Το καθεστώς του Εμβέρ Χότζα
Το 1944, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το Κομουνιστικό Κόμμα του Εμβέρ Χόντζα ( Ε.Α.Μ.) προέβη στις εξής ενέργειες :
Διέλυσε κάθε αντιστασιακή οργάνωση και μάλιστα την οργάνωση ΜΑΒΗ των Βορειοηπειρωτών, δολοφόνησε τον ηγέτη της ήρωα Σαχίνη και κατέλαβε την εξουσία.
Κατήγγειλε (παράνομα) στη Συνέλευση της Πρεμετής όλες τις διεθνείς συμφωνίες που είχε υπογράψει το προηγούμενο καθεστώς και φυσικά το Πρωτόκολλο της Κερκύρας.
Η καταγγελία του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας είναι άκυρη
Η καταγγελία του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας είναι άκυρη, ανίσχυρη (null), void και κατά το διεθνές δίκαιο, δεν έχει νόμιμα αποτελέσματα για τους παρακάτω λόγους :
Η πολυμελής Συμφωνία του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας, που συνυπέγραψε η Αλβανία με τις άλλες χώρες και η δήλωση της στη Γενική Συνέλευση της ΚΤΕ έχουν την έννοια και τον χαρακτήρα της συνθήκης.
Γιατί η καταγγελία του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας είναι άκυρη (συνέχεια)
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας που συνυπέγραψε
η Αλβανία με τις άλλες χώρες και η Δήλωση της
στην Γεν. Συνέλευση της ΚΤΕ :
είναι ισχυρές και νόμιμες και δεν καταργούνται
με παράνομες καταγγελίες των οιονδήποτε
κυβερνήσεων, εάν δεν έχουν προϋπάρξει οι
απαιτούμενες προϋποθέσεις ή άλλως,
Γιατί η Καταγγελία του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας είναι άκυρη (συνέχεια)
εφόσον δεν έχει επέλθει η ριζική μεταβολή
των συνθηκών, σύμφωνα με το διεθνή κανόνα ( rebus sic stantibus ), τις οποίες
έλαβαν υπόψη τους κατά την υπογραφή της, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Συμφωνίας της Βιέννης του 1981, περί της ερμηνείας των διεθνών συνθηκών.
Επιχειρήματα υπέρ της ισχύος του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας
Η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τα Ελληνικά σχολεία έγινε το
1935, μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, χωρίς να
προκύψει θέμα ισχύος του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας, λόγω των πολέμων, κατά
τον ίδιο τρόπο δεν ισχύει παρόμοιο θέμα και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πρόσφατη Απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου
Η νομική προσωπικότητα μιας χώρας, όπως και στην περίπτωση της Κύπρου και οι διεθνείς της υποχρεώσεις, δεν τελειώνουν αλλά συνεχίζονται, σύμφωνα με το διεθνές συμβατικό και εθιμικό δίκαιο, αδιάφορα από τις τυχόν πολεμικές αναμετρήσεις ή οποιεσδήποτε καθεστωτικές ή κυβερνητικές αλλαγές μιας χώρας……
Οι πόλεμοι μεταξύ Κρατών δεν αλλάζουν τις μεταξύ τους συμφωνίες
Οι Ευρωπαϊκές συμφωνίες που είχαν υπογραφεί πριν από τον Β’ πόλεμο και αφορούσαν τις μειονότητες που ζουν στις χώρες τους δεν έχουν λήξει, όπως :
Οι ελληνοτουρκικοί πόλεμοι των 1897, 1912/13, 1920 .
Ο ιταλικο-τουρκικός πόλεμος του 1911
Οι υφιστάμενες συμφωνίες μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών για τις μειονότητες που ζουν εντός αυτών, επανήλθαν σε ισχύ μετά τον πόλεμο, ενώ και νέες συμφωνίες υπογράφτηκαν υπό την αιγίδα του Ο.Η.Ε.
Διεθνείς συμφωνίες που τηρήθηκαν μετά από αλλαγές καθεστώτωνΟ Λένιν μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 τήρησε τις διεθνείς συμφωνίες που είχαν υπογράψει οι κυβερνήσεις του Τσάρου
Η Γερμανία μετά τον Β’ Παγκόσμιο, αναγνώρισε την υποχρέωση της να πληρώσει τις πολεμικές και άλλες αποζημιώσεις για τις καταστροφές και τα εγκλήματα της ναζιστικής Γερμανίας σε βάρος άλλων χωρών.[ πλην της Ελλάδος λόγω της ανικάνου και όχι μόνο εξωτερικής της πολιτικής]
Διεθνείς Υποχρεώσεις της Αλβανίας μετά την ένταξη της στον Ο.Η.Ε.
Η Αλβανία μετά την ένταξη της στον ΟΗΕ έχει επαυξημένες διεθνείς υποχρεώσεις καθ’ όσον δεσμεύεται από : Τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ , Την Οικουμενική Διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων , Τις διεθνείς συμφωνίες του ΟΗΕ και των Ειδικών Οργανώσεων του, Τις αποφάσεις του ECOSOC κτλ.
Η Προστασία των Ατομικών Δικαιωμάτων από τους Διεθνείς ΟργανισμούςΑποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ :
Απαγόρευση των πάσης φύσεως διακρίσεων
Προστασία των εθνικών μειονοτήτων
Συμφωνία της Ρώμης
Το Συμβούλιο της Ευρώπης (αναγνωρίζει το ατομικό δικαίωμα προσφυγής στην Επιτροπή και το Δικαστήριο Α.Δ. του Στρασβούργου
Η ΔΑΣΕ (προστασία Α.Δ. και μειονοτήτων)
Διεθνή νομικά ερείσματα για τη διεκδίκηση και προάσπιση των δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών
Είναι το Πρωτόκολλο της Κερκύρας ισχυρό στα Διεθνή Δικαστήρια ή όχι ;
Ναι είναι ισχυρό και επιπλέον συνεπικουρείται από τη Διεθνή
Νομιμότητα όπως προαναφέραμε:
Τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ
Την οικουμενική Διακήρυξη των Α.Δ.
Το Χάρτη των Παρισίων
Τη Συμφωνία της Ρώμης
Το Συμβούλιο της Ευρώπης
Τις αποφάσεις των Διεθνών Δικαστηρίων και διεθνών fora
Επομένως, σημασία δεν έχει η ισχύς του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας αλλά η ουσία του περιεχομένου του, δηλαδή τα ατομικά δικαιώματα και τα άλλα πάσης φύσεως δικαιώματα όπως διοικητικά , δικαιοσύνης, τοπικά η περιφερειακά της Ελληνικής μειονότητας, που συνθέτουν την αυτονομία της.
Το Σύνταγμα της Αλβανίας και η αρχή της Ισότητας που προβλέπει αποτελούν ,
ένα επιπλέον νομικό έρεισμα για την προάσπιση των δικαιωμάτων των
Βορειοηπειρωτών , στη σύνταξη του οποίου συνέβαλαν Έλληνες
Συνταγματολόγοι.Ωστόσο, η Αλβανία ακόμα και σήμερα, παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα ,ενώ η Ελλάδα είναι φιλική και αρωγός χώρα προς την Αλβανία, όπως π.χ. η στήριξή της για την ένταξη της στην Ε.Ε. Η Στρατοπέδευση του Ελληνικού στρατού στην Αλβανία και προσφορά του έργου του στην αποτροπή ένός εμφυλίου πολέμου και στην ανασυγκρότηση της χώρας.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος έχει διαθέσει δισεκατομμύρια ευρώ σε όλη τη χώρα και έχει συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της Αλβανίας. Η Ελλάδα φιλοξενεί άνω του 1.50 εκ. Αλβανών, οι οποίοι απολαμβάνουν ισονομία με τους Έλληνες και κατ΄επέκταση εργασία, στέγη, ελεύθερη διακίνηση, παιδεία κτλ.
Διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας
Η Ελλάδα από την εποχή της χούντας αποκατέστησε τις διπλωματικές της σχέσεις χωρίς κανένα αντάλλαγμα
Ο Α. Παπανδρέου κατήργησε παράνομα το εμπόλεμο μεταξύ των δύο χωρών, χωρίς την υπογραφή συμφωνίας, για τη διευθέτηση του προβλήματος σεβασμού ,προστασίας και αποκατάστασης της αυτονομίας της εθνικής μας μειονότητας κτλ.
Όλες οι κυβερνήσεις της χώρας μας , μετά την κατάρρευση του κομουνισμού, άνοιξαν δυστυχώς στην Αλβανία τις πόρτες Δύσης και της χώρας μας , χωρίς τη παροχή οιουδήποτε ανταλλάγματος η συμμόρφωσή της με τις διεθνείς της υποχρεώσεις .
Γενική Διαπίστωση
Η σημασία του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας δεν εντοπίζεται τόσο στην ισχύ του ή όχι και το δικαίωμα που μας δίνει για προσφυγή σε διεθνή fora, αλλά στην πολιτική βούληση και την ικανότητα των εκάστοτε κυβερνώντων της χώρας μας, να διαχειρίζονται και να προασπίζονται τα δικαιώματα του Ελληνικού λαού και του έθνους μας, απανταχού της γης, καθόσον υπήρξαν κατώτεροι της εποχής των.